Kleurbeoordelen in de praktijk - Deel 2: Kleurmeting en beoordeling

Inhoud
Voorwoord 6
Inleiding 14
Deel III: Professionele kleurbeoordeling in de praktijk 16
Hoofdstuk 8: Praktische Kleurbeoordelingen 17
8.1 Inleiding tot Kleurbeoordeling 18
8.2 Kleurverschilbeoordeling 18
8.3 Kleurverandering (Color Fastness) 21
8.4 Kleurechtheidsbeoordeling 23
8.5 Metamerisme-beoordeling 24
8.6 Harmonie en esthetische beoordeling 26
Hoofdstuk 9: Beoordelingsprotocollen 31
9.1 Inleiding tot Beoordelingsprotocollen 32
9.2 ASTM, ISO en DIN standaarden voor kleurbeoordeling 33
9.3 Visuele beoordelingsmethoden 35
9.4 Grijsschalen en hun toepassing 38
9.5 Referentiesystemen en standaarden 41
Hoofdstuk 10: Optimale Beoordelingsomstandigheden 48
10.1 Inleiding tot Optimalisatie van Beoordelings-omstandigheden 49
10.2 Verlichting: typen, intensiteit, geometrie 49
10.3 Omgevingsfactoren: ruimte, achtergrond, interfererende kleuren 53
10.4 Monstervoorbereiding en -presentatie 57
10.5 Menselijke factoren: selectie en training van beoordelaars 60
Hoofdstuk 11: Betrouwbare Visuele Beoordeling 67
11.1 Onvermijdelijke fouten volgens McLaren’s studies 68
11.2 Consensus versus individuele beoordeling 70
11.3 Kwantificering van foutpercentages 73
11.4 Ervaring en beoordelingsfouten 75
Deel IV: Instrumentele kleurbeoordeling 81
Hoofdstuk 12: Instrumentele kleurmeting en -specificatie 83
12.1 Inleiding tot Instrumentele Kleurmeting 84
12.2 Spectrofotometers en colorimeters: werkingsprincipes en toepassingen 85
12.2.1 Principes van spectrofotometrie 85
12.2.2 Principes van colorimetrie 86
12.2.3 Vergelijking en toepassingsgebieden 87
12.3 Meetgeometrie en meetomstandigheden 88
12.3.1 Standaard meetgeometrieën (45°/0° en d/8°) 88
12.3.2 Speciale geometrieën voor complexe materialen 89
12.3.3 Invloed van omgevingsfactoren 90
12.3.4 Monstervoorbereiding en -positionering 90
12.4 Kalibratie en onderhoud van meetinstrumenten 91
12.4.1 Kalibratieniveaus en -procedures 91
12.4.2 Kalibratiematerialen en -standaarden 92
12.4.3 Onderhoudsprocedures en -frequentie 92
12.4.4 Documentatie en verificatie 93
12.5 Interlaboratoriumvergelijkingen en meetprecisie 94
12.5.1 Structuur en implementatie 94
12.5.2 Statistische analyse en interpretatie 95
12.5.3 Harmonisatie en verbeteringsstrategieën 96
12.5.4 Economische impact van meetprecisie 97
12.6 Kleurspecificatie voor productiebeheer 97
12.6.1 Kleurruimtemodellen voor industriële toepassingen 97
12.6.2 Standaarddefiniëring en -beheer 97
12.6.3 Toleranties en acceptatiecriteria 98
12.6.4 Integratie in productiesystemen 99
Hoofdstuk 13: Instrumentele kleurmeting in de praktijk 107
13.1 Van visueel naar instrumenteel: wanneer en waarom? 108
13.2 Kleurmeetinstrumenten kiezen en gebruiken 111
13.3 Praktische meetprocedures voor verschillende materialen 115
13.3.1 Textiel en vezelmaterialen 115
13.3.2 Coatings, verflagen en gelakte oppervlakken 116
13.3.3 Kunststoffen en polymeren 117
13.3.4 Voedingsproducten en natuurlijke materialen 118
13.4 Dagelijkse kalibratie en kwaliteitscontrole van instrumenten 120
Hoofdstuk 14: Kleurverschillen en Toleranties 129
14.1 Historische ontwikkeling: van ΔE*ab naar CIEDE2000 130
14.2 CMC, BFD, DIN99 en andere formules 133
14.3 Het concept van tolerantie-ellipsen 137
14.4 MacAdam ellipsen en uniformiteit van kleurruimtes 141
14.5 Industriespecifieke acceptatiecriteria 145
Hoofdstuk 15: Kleurindexen in kwaliteitscontrole 153
15.1 Witheid en witheidsindexen 155
15.1.1 Perceptuele fundamenten van witheid 155
15.1.2 Primaire witheidsindexen 156
15.1.3 Applicatiespecifieke witheidsindexen 157
15.1.4 Praktische overwegingen bij witmetingen 158
15.2 Yellowness indexen 159
15.2.1 Primaire yellowness indexen 159
15.2.2 Geavanceerde yellowness evaluatiemethoden 161
15.2.3 Yellowness en materiaalveroudering 161
15.2.4 Toepassingen en limieten 162
15.3 Kleurtoon index en kleurtoonhoek 163
15.3.1 Fundamentele tintmetrieken 163
15.3.2 Kleurtoon evaluatie in specifieke industrieën 164
15.3.3 Kleurtoon sterkte en -toleranties 164
15.3.4 Praktische kleurtoonbeoordeling en -controle 165
15.4 Brightness en luminance 166
15.4.1 Definities en fundamenten 166
15.4.2 Brightness-indexen in specifieke industrieën 168
15.4.3 Luminance-metingen en -standaarden 168
15.4.4 Praktische toepassingen en acceptatiecriteria 169
15.4.5 Relatie met andere optische eigenschappen 170
15.5 Glans en DOI (Distinctness of Image) 171
15.5.1 Fundamenten van glansmeting 171
15.5.2 Distinctness of Image (DOI) en gerelateerde metrieken 172
15.5.3 Instrumentatie en meetstandaarden 173
15.5.4 Praktische toepassingen in kwaliteitscontrole 174
15.5.5 Uitdagingen en oplossingen 175
15.6 Metamerisme indexen 176
15.6.1 Fundamenten van metamerisme 177
15.6.2 Metamerisme-indexen en -berekeningen 178
15.6.3 Toepassingsspecifieke metamerismecontrole 179
15.6.4 Beperking en voorspelling van metamerisme 180
15.6.5 Metamerisme en nieuwe verlichtingstechnologieën 182
Hoofdstuk 16: Visueel-Instrumentele Correlatie 191
16.1 Performance metrics voor kleurverschilformules 193
16.1.1 Primaire performance metrics 193
16.1.2 Vergelijkende evaluaties van formules 194
16.1.3 Parametrische factors 196
16.1.4 Materiaalspecifieke evaluatie 197
16.2 Pass/fail-beslissingen: visueel versus instrumenteel 197
16.2.1 Fundamenten van pass/fail-criteria 198
16.2.2 Visual versus instrumentele besluitvorming 199
16.2.3 Concordantie-analyse 200
16.2.5 Praktische implementatie 202
16.3 Statistiek in de evaluatie van instrumentele prestaties 203
16.3.1 Experimenteel ontwerp voor correlatiestudies 204
16.3.2 Statistische analysetechnieken 205
16.3.3 Analyse van variatiebronnen 206
16.3.4 Statistische vergelijking van formules 207
16.3.5 Geavanceerde statistische modellering 208
16.3.6 Praktische implementatie van statistiek 209
16.4 Uitdagingen en beperkingen van instrumentele benaderingen 210
16.4.1 Inherente beperkingen van colorimetrische metingen 210
16.4.2 Materiaalspecifieke uitdagingen 211
16.4.3 Perceptuele fenomenen die niet gevangen worden door instrumenten 212
16.4.4 Praktische operationele beperkingen 214
16.4.5 Strategieën voor het omgaan met instrumentele beperkingen 215
Appendices 221
Appendix A: Standaard Testmethodes en Protocollen 223
A.1 ISO Standaarden voor kleurbeoordeling 223
A.1.1 Fundamentele colorimetrische standaarden 223
A.1.2 Applicatie-specifieke ISO standaarden 224
A.1.3 ISO Standaarden voor instrumentele specificatie en kalibratie 225
A.2 ASTM Testmethodes 226
A.2.1 Fundamentele colorimetrische ASTM-standaarden 226
A.2.2 Meetgeometrie en instrumentele specificaties 227
A.2.3 Applicatie-specifieke ASTM-standaarden 228
A.3 DIN en andere nationale/regionale standaarden 229
A.3.1 Duitse DIN standaarden 229
A.3.2 Britse Standaarden (BS) 230
A.3.3 CIE Technische rapporten en standaarden 231
A.3.4 Japanse Industriële Standaarden (JIS) 232
A.4 Sectorspecifieke standaarden en protocollen 233
A.4.1 Grafische kunsten en printing 233
A.4.2 Textiel en kleding 234
A.4.3 Automotive en transportation 235
A.4.4 Voedsel en verpakking 236
A.4.5 Medical en pharmaceutical 237
A.4.6 Architectuur en bouw 237
Appendix B: Verklarende Woordenlijst van Terminologie 239
B.1 Algemene kleurterminologie 239
B.4 Meertalige termenlijst (Engels, Duits, Frans, Nederlands) 248
Appendix C: Praktische Referentietabellen en Bronverwijzingen 251
C.1 Praktische Lichtbronreferenties 251
C.1.1 Veelgebruikte Standaard Lichtbronnen en Hun Toepassingen 251
C.2 Praktische Kleurverschilrichtlijnen 252
C.2.1 Vergelijking van kleurverschildrempels in verschillende industrieën 252
C.2.2 Praktische interpretatie van kleurverschilwaarden 252
C.3 Overzicht van Kleurverschilformules 253
C.4 Whiteness en Yellowness Indices 254
C.5 Belangrijke Bronnen voor Technische Colorimetrische Data 255