Het onzekerheidsvoordeel

Hoofdstuk 1 Ondernemen in onzekerheid 9
Waarom de apen onze baas niet zijn 10
Tijdperk van verandering 11
Leven onder de wet van Moore – Exponentiële tijden 12
Robots en genomen – Versnelling door convergentie 14
Een Chinese vleermuis en lege schappen wc-papier – Toenemende verbondenheid en complexiteit 15
Waarom toekomstdenken moeilijk is 17
Onze interne Kim-Jong-Un – Onzekerheid mijden 17
Van de Ardennen tot Davos – De toekomst is niet zoals gisteren 20
Het onzekerheidsvoordeel 23
Tesla vs. de rest – Surpluswinst 24
Sun en de vogelgriep – Weerbaarheid 27
Toekomstdenken in onzekerheid: tussen feiten en verbeelding 29
Connecting the dots – But which dots? 29
Een handleiding voor de onzekere strateeg 31

Hoofdstuk 2 Focus voor de toekomst 35
Van het perfecte leven naar half-opgegeten sandwiches – Het gevaar van een verkeerde focus 36
Op zoek naar onze focus 39
Van treinen naar mobiliteit – Wat doen we als bedrijf? 41
De verdwijning van de Brugse toeristen – Wat heeft je bedrijf nodig? Wat kan het gebruiken? 43
Wat zijn jouw kanaries? – Impact bepalen, prioriteiten vastleggen 48
FICHE: STEEP-analyse en Business Model Canvas 50

Hoofdstuk 3 Op zoek naar signalen 53
Speuren in de marge – Op zoek naar (zwakke) signalen 53
De toekomst aan de horizon – De horizon scannen 53
Information overload – De juiste informatie selecteren 56
Korte rokjes of digitalisering – Trends vs. trendy 57
Roadtrip naar de marge – Waar vinden we zwakke signalen? 58
Van weer naar klimaat – Hoe trends destilleren uit signalen 61
Één zwaluw maakt … – Signaalsterkte 62
De AI-winter en -lente – Voorbij de Hype 64
De zelfrijdende wagen van de Millennial – Randvoorwaarden 66
Van mogelijk tot ondenkbaar – Mappen van trends 75
FICHE: trendanalyse 79

Hoofdstuk 4 Verbeelding 81
Van Pearl Harbour tot 9/11 – Het falen van de verbeelding 82
Verhalen als hulpmiddel 83
Over orken en Crystal Meth – De kracht van verhalen 88
Het veranderen van percepties 92
Scenario’s bouwen 93
Het kader – Onzekerheden als basis 93
Ziekenfondsen en bouwbedrijven – Enkele praktijkvoorbeelden 94
De inhoud – Stakeholders en backcasting 98
Verhaalstructuur – Verhalen vertellen 101
FICHE: scenario-matrix 107

Hoofdstuk 5 Naar een IKEA-strategie 109
Tussen twijfel en overmoedige vastberadenheid – Strategie onder onzekerheid 111
De bouwblokken - Strategische opties 113
Strategische opties ontwikkelen 113
Scenario’s als generale repetitie – Windtunneling 114
Are you ready? 117
Monitoring en bijsturen 119
Operatie Ryan – Indicatoren vastleggen 119
Iedereen zijn eigen CIA – Monitoringsysteem 121
Timing – Actie 122
Naar een modulaire strategie 125

Hoofdstuk 6 Leiderschap in onzekerheid (tussen feiten en verbeelding) 127
Don’t be like Nokia – Het belang van psychologische veiligheid 129
Be Like Yoda – De leider als persoon 131
Gezamenlijk op zoek naar de toekomst – De leider in de organisatie 133
Naar een cultuur van dingen in vraag stellen 134
Gemeenschappelijk begrip door een strategische conversatie 136
Van Musk tot Pixar – Falen is een optie 139

Hoofdstuk 7 Een kader voor een strategische conversatie 143

Nawoord door dirk vandeputte 147
Dankwoord 151